افزایش عرضه نفت روسیه از قطب شمال به سوریه

افزایش چشمگیر صادرات نفت روسیه از قطب شمال به سوریه؛ بانیاس دوباره فعال شد

طبق گزارش‌های منتشرشده از سوی منابع صنعتی و داده‌های تحلیلی گروه مالی بورس اوراق بهادار لندن (LSEG)، روسیه در ماه‌های اخیر حجم صادرات نفت خود از بندر مورمانسک در منطقه قطب شمال را به مقصد بندر بانیاس سوریه به‌طور محسوسی افزایش داده است.

روسیه همواره سوریه را یکی از محورهای استراتژیک خود برای حضور اقتصادی و نظامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا دانسته و تقویت خطوط تأمین انرژی به این کشور را در اولویت قرار داده است.

تحولات سیاسی سوریه و پایگاه‌های روسیه

در پی تحولات سیاسی اخیر در سوریه، مقامات کرملین در ژانویه اعلام کردند که مواضع نظامی این کشور در بندر طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم، به‌دلیل فشارهای داخلی و خارجی در معرض بازنگری قرار گرفته‌اند. با این حال، مسکو مذاکرات خود را با دولت جدید سوریه برای حفظ و توسعه این پایگاه‌ها ادامه می‌دهد.

نقش نفتکش‌های تحت تحریم در انتقال انرژی

اطلاعات موجود از ردیابی کشتی‌ها نشان می‌دهد نفتکش «میتزل» که تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار دارد، اخیراً محموله‌ای معادل ۱۴۰ هزار تن نفت خام روسی را از بندر مورمانسک بارگیری کرده و راهی بندر بانیاس شده است. همچنین نفتکش‌های دیگری نظیر «ساکینا»، «آکواتیکا» و «سابینا» نیز طی ماه‌های مارس و آوریل، چندین محموله نفت خام به سوریه ارسال کرده‌اند.

طبق آمار موجود، مجموع صادرات نفت خام روسیه به سوریه از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون به بیش از ۳۵۰ هزار تن، معادل حدود ۲.۶ میلیون بشکه رسیده است.

دور زدن تحریم‌ها و احیای بانیاس

افزایش فشار تحریم‌های ایالات متحده علیه شرکت‌های انرژی روسی مانند گازپروم‌نفت و خطوط حمل‌ونقل نفتی، مسکو را به‌سمت یافتن بازارهای جایگزین، ازجمله سوریه سوق داده است. علاوه بر نفت خام، روسیه مقادیر زیادی گازوئیل نیز به این کشور صادر کرده است.

وزارت نفت سوریه در ماه آوریل اعلام کرد که فعالیت پالایشگاه بانیاس پس از دریافت چند محموله جدید از روسیه از سر گرفته شده است. این پالایشگاه که بزرگ‌ترین مرکز فرآوری نفت در سوریه محسوب می‌شود، پیش‌تر در دسامبر ۲۰۲۴ به‌دلیل کمبود شدید مواد اولیه تعطیل شده بود.

بحران انرژی و نیاز روزافزون سوریه

با توجه به کاهش تولید داخلی نفت در سوریه و محدودیت‌های ناشی از شرایط جنگی و تحریم‌ها، دولت این کشور به‌شدت به واردات نفت وابسته شده است. تحلیلگران معتقدند تداوم صادرات روسیه می‌تواند نقشی حیاتی در تداوم فعالیت‌های پالایشگاهی و تقویت اقتصاد سوریه ایفا کند.